De leerlingbespreking: een digitaal alternatief

Download artikel in PDF

De ervaringen zijn positief: ouders geven in de resonansgroep aan dat mentoren aanmerkelijk beter geïnformeerd waren op de ouderavond. Nog meer goed nieuws: ook leerling krijgt een rol in het proces!

Techniek als hulpmiddel

De basisgedachte bij de ontwikkeling van het alternatief was dat een simpele digitale tool een groot aantal nadelen van de traditionele bespreking zou kunnen wegnemen. Bijvoorbeeld de afwezigheid van docenten tijdens een vergadering, de open deuren die worden ingetrapt, de beperkte documentatie van de feedback, het gebrek aan eigenaarschap van de leerling, enzovoort. Met behulp van een slimme tool geven docenten nu in weinig tijd digitaal feedback over iedere leerling die ze in de vakles hebben. De mentor ontvangt vervolgens direct een grafisch overzichtelijke weergave van die feedback. Hierdoor krijgt de mentor in minder vergadertijd een compleet en onafhankelijk beeld van de leerling. 

Met behulp van een slimme tool geven docenten nu in weinig tijd digitaal feedback over iedere leerling die ze in de vakles hebben

Gerichte besprekingen

Maar wordt er dan helemaal niet meer over de leerling gesproken? Zeker wel. De verschillende scholen die de tool gebruiken zetten het op verschillende manieren in. Zo kan een school ervoor kiezen om de tool te gebruiken als voorbereiding op de traditionele vergadering. Hierdoor kan er tijdens een vergadering gerichter gesproken worden over de leerlingen. Daarnaast kan vooraf beter worden ingeschat hoeveel tijd er voor een klas nodig is. Andere scholen kiezen voor een ‘café-setting’ dag of middag. Vooraf wordt dan digitaal feedback gegeven. Op de ‘cafésetting’ dag zijn er geen groepsbesprekingen, maar zijn alle docenten aanwezig op school en spreken de docenten elkaar individueel over de leerlingen. 

Hogere kwaliteit

Iedere docent kent vergadertaal als ‘typische havo-leerling Bart moet gewoon harder werken’, ‘Sabine is lui’ of ‘Thijs heeft het niveau niet’. De ontwikkelde tool daagt vakdocenten uit constructieve en actiegerichte feedback te geven. Vakdocenten vullen in de tool voor iedere leerling in eerste instantie een simpel gekleurd symbool in. Dat kan op basis van zowel gedragsmatig als vakinhoudelijk argumenten zijn. Groen = goed, oranje = matig, rood = let op, zwart = excellent. Vervolgens heeft de vakdocent de mogelijkheid om in de twee tekstvelden achter het symbool een toelichting en actie te plaatsen. Dit is bij sommige symbolen, zoals het rode uitroepteken, verplicht en bij andere symbolen niet. Dus wanneer er een rood symbool wordt ingevuld met de opmerking ‘Thijs heeft het niveau niet’, moet daar vervolgens een actie bij komen. ‘Neem bijles voor wiskunde, extra opgaven oefenen.’

Differentiatie en gepersonaliseerd leren

Door deze werkwijze zijn de scholen in staat maatwerk te bieden. Zeker in een veranderend onderwijslandschap waarin leerlingen meer en meer hun eigen leerpad vormgeven, is de tool een middel om differentiatie te faciliteren. De feedback van vakdocenten is de aanleiding om met leerlingen in gesprek te gaan over hun ontwikkeling. Daar waar de middenmoot en excellente leerlingen bij de traditionele vergadering nauwelijks besproken worden vanwege tijdgebrek, is er met het symbool
‘goed en ‘excellent’ in deze tool wel aandacht voor talent. Vakdocenten kunnen vanuit hun eigen vakgebied en expertise gerichte feedback en advies geven. De mentor waakt over het totaaloverzicht. Is er bijvoorbeeld een patroon in gedrag of niveau? De mentor of vakdocent zelf bespreekt dit met ouders en leerling tijdens de les of ouderavond.

Doorontwikkelen

De tool is een initiatief van docenten. De makers vragen continu feedback aan de gebruikers en ontwikkelen de tool door op basis van die gebruikersfeedback. De meest gevraagde functionaliteiten worden als eerste toegevoegd aan de tool. Door de gebruiksvriendelijkheid kost het invullen van de tool voor de vakdocent relatief weinig tijd. In de volgende fase moet de leerling ook een rol krijgen. De follow-up van afspraken in een plan van aanpak dat is opgesteld naar aanleiding van een rapportvergadering blijft lastig te monitoren. Hoe mooi zou het zijn dat de leerling na drie weken een push-bericht krijgt; ‘Hoe gaat het met het maken van de extra Wiskunde opgaven?’ Er zijn nog zoveel kansen!